Gospodarka odpadami czyli Rejestr BDO
Autor:
Ewelina Gołębiewska
09gru
Rzecznik MŚP wnioskuje o wyłączenie mikroprzedsiębiorców z BDO
Na wniosek Rzecznika MŚP Minister Klimatu wydał objaśnienie prawne dotyczące obowiązku rejestracji w Bazie Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami przez mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców
Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zwrócił się do Ministra Klimatu o wydanie objaśnienia prawnego dotyczącego stosowania przepisów art. 50 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, w zakresie tego, czy mikroprzedsiębiorcy, mali oraz średni przedsiębiorcy, będący wytwórcami odpadów innych niż niebezpieczne, podlegają obowiązkowi rejestracji w rejestrze, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy o odpadach.
W objaśnieniu prawnym Minister Klimatu wskazał, że co do zasady wytwórcy odpadów są obowiązani do prowadzenia ewidencji odpadów oraz uzyskania w związku z tym wpisu do rejestru. Z obowiązku tego przewidziano jednak szereg zwolnień. Przede wszystkim, z obowiązku ewidencji i wpisu do rejestru zwolnieni są wytwórcy odpadów komunalnych. Zgodnie z objaśnieniami odpady powstające w ramach działalności biurowej lub innej drobnej działalności gospodarczej, o charakterze i składzie podobnym do powstających w gospodarstwach domowych, niezawierające odpadów niebezpiecznych, mogą być potraktowane jako odpady komunalne (np. makulatura, opakowania, meble i inne odpady wielkogabarytowe). W związku z tym podmioty prowadzące drobną działalność usługową np. księgową, doradczą, prawną lub inną biurową, fryzjerską, krawiecką, kosmetyczną (o ile nie wytwarzają odpadów medycznych, w wyniku przeprowadzanych zabiegów z zakresu medycyny estetycznej np. strzykawki, skalpele) są zwolnione z wpisu do rejestru-BDO jako wytwórcy odpadów komunalnych. Jako odpady komunalne można potraktować również zużyty sprzęt elektryczny lub elektroniczny niezawierający składników niebezpiecznych np. czajniki oraz zużyte tonery niezawierające składników niebezpiecznych. Jako wytwórca odpadów komunalnych taki podmiot nie wpisuje się w zakresie wytwarzania tych odpadów do Rejestru-BDO. Minister jednak przypomina, że odpady posiadające właściwości niebezpieczne, pochodzące z innych źródeł niż gospodarstwa domowe, nie mogą być uznane za odpady komunalne.
Ewidencji odpadów nie podlegają również odpady, o których mowa w rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. z 2015 r. poz. 1431), o ile są wytwarzane w ilości nie większej niż określona w tym rozporządzeniu. W takiej sytuacji nie ma obowiązku uzyskania wpisu w Rejestrze-BDO. Obecnie trwają prace nad rozszerzeniem katalogu https://legislacja.gov.pl/projekt/12328257.
W objaśnieniach minister wskazuje również na możliwość przeniesienia obowiązku ewidencji odpadów, w drodze umowy, na wykonującego usługę remontu, naprawy lub konserwacji, jak również na zarządcę nieruchomości, w wypadku wspólnego korzystania z lokalu lub lokalów.
Ponadto przy okazji Minister przypomina o obowiązkach podmiotów prowadzących jednostki handlu, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, o grubości materiału powyżej 15 mikrometrów. Muszą oni składać roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi.
Pełna treść objaśnień jest dostępna poniżej:
-
Pismo Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, znak: RMSP-695/2019/WPL z dnia 22.11.2019 r. (.pdf) – POBIERZ
-
Pismo Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, znak: RMSP-713/2019/WPL z dnia 29.11.2019 r. (.pdf) – POBIERZ
-
Pismo Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, znak: RMSP-715/2019/WPL z dnia 29.11.2019 r. (.pdf) – POBIERZ
-
Pismo przewodnie w sprawie objaśnień prawnych Ministra Klimatu, znak: DGO-VI.MD z dnia 29.11.2019 r. (.pdf) – POBIERZ
-
Objaśnienia prawne Ministra Klimatu wydane na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców (.pdf) – POBIERZ
W oparciu o informacje zamieszczone przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii na stronie internetowej Biznes.gov.pl w zakładce Sprawy przedsiębiorcy przedstawiamy najważniejsze informacje na temat obowiązku wpisu do Rejestru BDO.
Rejestr BDO to inaczej Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Stanowi integralną część bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, tzw. BDO. BDO pozwala na gromadzenie i zarządzanie informacjami, które dotyczą gospodarki odpadami i ma zapewnić elektroniczną realizację obowiązków rejestrowych, ewidencyjnych i sprawozdawczych.
Z dniem 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy wpisani do Rejestru BDO będą w nim prowadzić ewidencję i sprawozdawczość odpadów. Od 1 stycznia 2020 r. firmy, które wytworzą odpady i nie będą zarejestrowane w Rejestrze BDO, nie będą mogły przekazać tych odpadów np. odbierającemu. Nie będą miały również możliwości wystawienia elektronicznej karty przekazania odpadów, a papierowa karta, która funkcjonuje obecnie nie będzie już dostępna.
Obowiązkowi rejestracji podlegają wszystkie podmioty wymienione w art. 50 ust. 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Obowiązek wpisu do Rejestru BDO dotyczy przedsiębiorców, którzy:
-
wytwarzają odpady oraz prowadzą ewidencję tych odpadów,
-
wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny,
-
produkują lub importują opakowania albo kupują je w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych (od firm unijnych).
Wpisowi do Rejestru BDO nie podlega:
-
osoba fizyczna oraz jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą,
która wykorzystuje odpady na potrzeby własne,
-
podmiot mający ziemię, na której są stosowane komunalne osady ściekowe do:
-
uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu,
-
uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz,
-
podmiot, który prowadzi nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów opakowaniowych i odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, takich jak np. leki i opakowania po nich,
-
transportujący wytworzone przez siebie odpady,
-
rolnik, będący wytwórcą odpadów, gospodarujący na obszarze poniżej 75 ha.
Dodatkowo, z obowiązku uzyskania wpisu do Rejestru BDO są zwolnione:
-
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub przedsiębiorcy,
którzy w ramach prowadzonej działalności wytwarzają jedynie odpady o składzie
i charakterze odpadów komunalnych i objęci są systemem odbioru odpadów komunalnych (np. drobne usługi, działalność administracyjno-biurowa, kancelarie prawne i biura rachunkowe),
-
firmy produkcyjne i przemysłowe, które wytwarzają rodzaje odpadów wymienione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r.
w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, w ilościach nie większych niż wskazane w tym rozporządzeniu. Chodzi m.in. odchody zwierzęce, odpady kory i korka, odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów, gruz ceglany, odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia, drewno, szkło i tworzywa sztuczne.
-
firmy, które podpiszą umowę na świadczenie usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw. W takim przypadku wytwórcą odpadów będzie podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej. Jeśli na przykład do wymiany żarówki czy tonera w drukarce w swoim biurze lub zakładzie przedsiębiorca wezwie firmę zajmującą się tym profesjonalnie, to ten wykonawca, a nie przedsiębiorca, który zlecił „naprawę/wymianę”, będzie wytwórcą powstałych w ten sposób odpadów.
Wniosek o wpis do Rejestru BDO składają podmioty wymienione w art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Zgodnie z tym artykułem decydujące znaczenie dla stwierdzenia czy firma powinna złożyć wniosek ma obszar, w którym prowadzi działalności i – jednocześnie – zakres tej działalności.
W przypadku BDO nie ma znaczenia wielkość firmy. Do Rejestru muszą się wpisać także firmy jednoosobowe, które wytwarzają odpady i mają w związku z tym obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów. Mogą to być np. salony kosmetyczne, gabinety stomatologiczne, gabinety lekarskie, sklepy spożywcze, warsztaty rzemieślnicze czy firmy budowlane.
Przedsiębiorca, który podlega wpisowi do Rejestru BDO, musi uzyskać wpis przed rozpoczęciem działalności.
Rejestr prowadzi Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, wpisuje do niego przedsiębiorców na ich wniosek lub z urzędu, czyli bez potrzeby składania przez przedsiębiorcę wniosku. Marszałek województwa ma 30 dni od złożenia poprawnego i kompletnego wniosku na wpisanie przedsiębiorcy do Rejestru BDO. Jeśli przedsiębiorca występuje z wnioskiem o wpis do rejestru, zobowiązany jest zgłosić się do Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli wpis do rejestru następuje z urzędu, dokonuje go Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego ze względu na miejsce wykonywania twojej działalności.
Opłatę rejestrową należy wpłacić na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego, w kwocie:
100 zł – dla mikroprzedsiębiorców
300 zł – dla pozostałych przedsiębiorców
Po wniesieniu opłaty rejestrowej należy ją co roku odnawiać. Opłatę roczną za prowadzenie rejestru należy zapłacić do końca lutego każdego roku, za dany rok, na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego. Nie trzeba jej wpłacać w roku, w którym była wpłacona opłata rejestracyjna. Wysokość opłaty rejestrowej i rocznej jest identyczna i wynosi:
-
100 zł dla mikroprzedsiębiorców
-
300 zł dla pozostałych przedsiębiorców
Należy pamiętać o aktualizacji wpisu, np. w przypadku zmiany adresu prowadzonej działalności. Przedsiębiorca ma na to 30 dni, od dnia w którym nastąpiła zmiana.
Opłata rejestrowa obowiązuje przedsiębiorców:
-
wprowadzających sprzęt i autoryzowanych przedstawicieli
-
wprowadzających baterie lub akumulatory
-
wprowadzających pojazdy
-
producentów, importerów i wewnątrzwspólnotowych nabywców opakowań
-
wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach
-
wprowadzających na terytorium kraju opony
-
wprowadzających na terytorium kraju oleje smarowe
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność podlegającą wpisowi do Rejestru BDO w więcej niż jednym zakresie – jest zobowiązany do wpłaty jednej, najwyższej opłaty rejestrowej.
Marszałek województwa wpisze do rejestru z urzędu przedsiębiorcę, który:
-
uzyskał pozwolenie zintegrowane,
-
uzyskał pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
-
uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów,
-
uzyskał decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych,
-
uzyskał koncesję na podziemne składowanie odpadów,
-
uzyskał wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
Kary pieniężne
Prowadzenie działalności, która wymaga wpisu do rejestru BDO, bez tego wpisu, a także nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością (dla firm, które podlegają opłacie rejestrowej), naraża firmę na karę pieniężną, karę wymierzaną przez sąd – kara aresztu albo grzywny.
Informacje na temat Bazy BDO, materiały szkoleniowe, terminarz szkoleń, sposób dokonywania rejestracji w Rejestrze BDO oraz filmy pilotażowe, a także kontakt do podmiotu odpowiedzialnego za Bazę BDO tj.: Instytutu Ochrony Środowiska-Państwowego Instytutu Badawczego współpracującego z Ministerstwem Klimatu można uzyskać na stronie: https://bdo.mos.gov.pl/
Informacje na temat obowiązku wpisu do Rejestru BDO oraz przydatnych dokumentów niezbędnych przy rejestracji dostępne są na stronie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii w zakładce Sprawy przedsiębiorcy pod linkiem:
Informacje dotyczące rejestru BDO dostępne są na stronie BIP Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie w zakładce Ochrona Środowiska:
Materiał pomocniczy opracowany przez Departament Ochrony Środowiska: POBIERZ